HALÜSİNASYON

(Sanrı). Halüsinas-yonlar, illüzyon ya da delüzyon’lavla ka­rıştırılmamalıdır. İllüzyon, algılama du­yusu bozukluğudur: Kişi, gerçekte olan bir şeyi yanlış yorumlar (örneğin, kapıya asılı bir bez parçasını hortlak sanır). Delüzyonda ise, kişiye özgü, başkaların­ca kabul edilmeyen bir inanç vardır: Örneğin, kişi kendini Napolyon sanır. Halüsinasyon, yanlış duyu varlığıdır: Ki­şi, başkalarının ortada bulunmadığını id­dia ettiği bir şeyi algılar, illüzyonda ol­duğu gibi, var olan bir şeyi yanlış yo-rumlamaz. Halüsinasyon, genellikle de-lüzyonlarla desteklenir ve aslında, bir delüzyonun, bir halüsinasyonu doğurdu­ğu, yani kişinin hissetmek istediği şeyi duyduğu söylenebilir. Görme, işitme, ko­ku, ya da dokunma halüsinasyonları var­dır: İşitme veya koku ile ilgili olanların genellikle tamamen psikolojik olduğu; görme, dokunma ile ilgili olanların ise, organik bir temele dayanabileceği söyle­nebilir. Genellikle, halüsinasyonlar, akıl hastalığının belirtisi olarak kabul edilir. Oysa, isterideki trans durumları, bazı ilaçlar, alkol (özellikle delirium tremens’ teki görme halüsinasyonları), beyin has­talığı, medyum ve büyücülerin transları ve dinsel nedenle kendinden geçmede de halüsinasyonlar ortaya çıkabilir. Şizofre­ni, işitme halüsinasyonlarmın görüldüğü klasik nedendir, ama herhangi bir psi­kolojik ya da organik hastalık olmak­sızın, buna benzer hallere, dine çok bağlı kişilerde de rastlanabilir. Bununla birlik­te, bu son iddia, günümüzün maddeye dayanan rasyonalist kültüründe, kabul edilmemektedir. Halüsinasyonlann de- ğerlendirilmesinde göz önünde tutulacak noktalar: a) Kişinin normal inançlarının niteliği ve kültür düzeyi; b) Kişinin tüm davranış şeklidir, bkz. Akıl Hastalığı.