AFYON (Opium).

Afyonun etkileri için­deki morfin’e bağlı olduğundan, bu iki ilaçtan bir arada söz edilecektir. Afyon Papaver somniferum adlı gelinciğin he­nüz tam olan tohum kapsülünün kuru­tulmuş sıvısıdır. İçinde % 10 kadar mor­fin ve ayrıca kodein, tebain, papaverin ve narkotin bulunur. Papaverin’in ağrı giderici etkisi yoktur. Buna karşılık kuv­vetli bir düz kas gevşeticisidir. Narko­tin ise öksürük ilaçlarında kullanılır. Morfin’in etkileri şöyle sıralanabilir: Ağ­rının şiddetini azaltır ve ağrı çeken has­tayı yatıştırır, uyku getirir, endişeyi yok-eder, solunum ve öksürük merkezleri bastırıcısıdır, bulantı ve kusmayı uya-rabilir, süratle organik ve psikolojik alış­kanlık yaratır. Ayrıca, kabızlık, akci­ğerlerin ince solunum yollarının spazmı­na ve idrar tutukluğuna yol açar. Mor­fin etkisiyle gözbebekleri ufalır ve aşırı dozlarda, solunum merkezine olan etki­sinden ötürü, hasta ölebilir. Antidotu, na-lorfin’dir. Morfin, tıpta, çeşitli neden­lerle, fakat alışkanlık yarattığından ötü­rü de çok dikkatli olarak kullanılır. Ger­çekte, afyon; en eski ve en yararlı ilaç­lardandır. Geçen yüzyılda, aspirin gibi içinde afyon bulunan laudanum kullanıl­maktaydı ve birçok kişi opium’u serbest­çe uygulamış ve bunun pek zararını gör­memişti. Ama, opium’un alışkanlık ya­ratan şekilde tıbbi nedenler dışında kul­lanılmasının (diğer uyuşturucu ve alış­kanlık yapan maddeler gibi) son derece tehlikeli olduğu bilinmektedir.