GANGREN

GANGREN (Kangren). Bir vücut bö­lümünün, vücuda henüz bağlıyken ölme-sidir. Kuru ve yaş gangren olarak sınıf­landırılır. Kuru gangren, atardamar tı­kanması sonucu oluşur; yaş gangrende ise, temiz veya pis kanın yetmezliği ya­nında, bakteri enfeksiyonu da vardır. Kuru gangrende, hasta bölüm (genellik­le, el veya ayak parmağı) büzülür ve ka­rarır, canlı doku ile ölü dokunun bir­leştiği yerde bir ayırıcı bölge belirir ve zamanla ölü doku, yerinden ayrılıp dü­şer. Gangren, diyabetle ilgili olabileceği gibi, yaralardan sonra, yanıklar, uzun süre soğuğa maruz kalmak, adrenalin ve çavdar mahmuzu gibi, atardamar daral­masına neden olan ilaçların kullanılması, kuvvetli asitler, alkaliler veya karbolik asit uygulaması sonucu oluşabilir. (Bun­dan ötürü, yaraların pansumanında fe­nol kullanılmamalıdır). Gazlı gangren, ölü hasdokusunun, cîostridium welchii ve cîostridium oedematiens’ce, enfekte olması sonucu ortaya çıkar. Bu organiz­malar, oksijensiz ortamda, ölü doku üs­tünde yaşayıp, çevrelerindeki kas lifleri­ni öldürücü eksotoksin salgılarlar ve böylelikle, kaplayabilecekleri daha fazla ölü kasdokusu oluştururlar. Bu organiz- malar, dokularda bir mayalanma olayı­nı başlatıp, gaz kabarcıklarının oluşma­sına yol açarlar.
Tedavi: Cerrahidir. Hastanede, has­ta bölümün kanlanmasını artırıcı önlem­lerin alınmasına gayret edilebilir ve ay­rıca, kuru gangren, gangrenli bölüm dü­şene kadar, steril ve serin olarak koru­nur. Bazı vakalarda, cerrahın gangrenli organı kesip yerinden ayırması gerekir; bu gibi durumlarda, organın asıl gan­grenli bölgenin iyice üstünde kalan bir yerden kesilmesi uygundur, çünkü gan­grenli bölge yakınlarında da, kan dola­şımı, kesik yarasının iyileşmesine yeter­li değildir. Gazlı gangrenin tek tedavisi, cerrahidir; geçmişte, ameliyata rağmen çok tehlikeli ve hatta umutsuz olan bu durum, günümüzde, antibiyotikler saye­sinde, tedavi edilebilir hale gelmiştir.