İLAÇ ALIŞKANLIĞI

1. Morfin alışkanlığı: Alışkanlık şiddet­lidir; hem organik, hem psişik alışkan­lık vardır.
2. Barbitürat ve alkol alışkanlığı: Alış­kanlık kuvvetlidir; psişik ve organik alış­kanlık vardır.
3. Kokain alışkanlığı: Alışkanlık şiddet­lidir, yalnız psişiktir.
4. Amfetamin alışkanlığı: Alışkanlık kuvvetli değildir. Psişik ve bazen de ha­fif bir organik alışkanlık vardır.
5. Hallusinogen (L.S.D.) alışkanlığı: Kuvvetli değildir, özellikle psişiktir.
6. Cannabis alışkanlığı: 5’teki gibidir. İlaç alışkanını tanımak güçtür, çünkü,
hem kişi durumunu gizlemeye çalışır, hem de belirtiler zayıftır. Alışkanlık, tıb­bî tedavi sonucu olmuşsa, doktor duru­mu kolay anlar. Hastanın ahlâk değerle­rinin zayıf olması, kuşkuları kuvvetlendi­rir: İlacı çalmaya yeltenmesi önemli bir belirtidir. Genellikle, hastada moral çö­küntü, tembellik, kendine bakmama, iş­tah bozuklukları görülür. Organik belir­tiler, gözbebeğinin daralması (morfin alanlarda), tremor ve nevril (bkz.; alko­liklerde), hareket ve denge bozukluğu, titreme, konfüzyon (barbitürat alanlar­da) ilacı zerk edenlerde de iğne izleridir. Alışkanlığa en sık rastlanan yaşlar, 3 5’in altındadır, erkekler çoğunluktadır ve İn­giltere’de, alışkanlann sayısı 1960’tan beri çok fazla artmıştır. Bununla birlik­te, bu sayı, bütün nüfusa oranla, hâlâ düşüktür. Örneğin, 1960 yılında, afyona alışmış olanların sayısı 437 iken, 1968’de bu rakam 2393’e yükselmiştir. 1968’de, Tehlikeli lİaçlar Tüzüğü’ne göre, doktor­ların, alışkanlann adlarını bildirmeleri ve bunlara özel izinleri olmadıkça, eroin ve kokain reçeteleri vermemeleri zorun­lu kılınmıştır. Benzer bir durum, A.B.D. ‘de de vardır. Bu tür ilaçlar, ağrı gide­rici olarak, reçeteyle alınabilir, bkz. Eroin, Afyon, Pethidine, Trankilizanlar (Müsekkinler), Sigara İçmek.Tedavi: Uzman işidir. Organik alış­kanlığın varlığında, ilacın kesilmesi or­ganik belirtiler doğurur: Tüylerin diken diken olması, üşüme duygusu, kas krampları, kusma, ishal, ateş yükselme­si (morfin ve eroinde), delirium (alkol­de), delirium ve krizler (barbitüratlarda). Bu belirtilerin rahatsız edici niteliğine rağmen, zamanla ilacın kesilmesi müm­kündür.
Psişik bağlılık daha önemlidir, çünkü hasta, zaten endişeli, isterik, olgun olma­yan bir yapıya sahiptir ve tedavi basitçe ilacın kesiminden öteye uzanır. En güç devre, hastanın, hastanede, bu alışkan­lığa son vermesi sonrasıdır, çünkü ken­dine yeni bir yaşam düzeni ayarlamalı­dır.