BÖCEK ÖLDÜRÜCÜ MADDELER

Bu maddeler, koruyucu dok­torlukta çok önemli olduğu gibi, tarı­mın verimli olmasında da etkendir ve sayılan günden güne artmaktadır. Ge­nellikle ensektisidler: 1. Klorlu hidrokar­bonlar ve 2. Organik fosfor bileşikleri­dir.
1. Klorlu hidrokarbonlar:
a) D.D.T.: Bu bileşimin diğer adı, Di-cophane’dır ve eklembacaklılar için ze­hirli, omurgalılar için ise, damar içine verilmedikçe, çok hafif toksiktir. Sivri­sinek, sinek, bit, pireyi öldürür. 1944’te Napoli’deki bir tifüs salgınının D.D.T. ile başarılı kontrolünden bu yana, sıtma, veba, sarı humma ve sineklerce yayılan bütün hastalıkların önlenmesinde başa­rıyla kullanılmıştır. Son zamanlarda, D.D.T.’nin zararları da oldukça dikkati çekmiştir, ama yarar ve zararları karşı­laştırmadan yargıya varmak hatalıdır. Çok yaygın kullanılışı sonucu, insan vü­cudunda az miktarda biriktiği kuşkusuz olan D.D.T.’nin kurtardığı canları, ön­lediği ıstırabı düşünmemek olanaksızdır. Bu ilacın başarısı da, zararı da, fiziksel yönden inaktif olmasına bağlıdır; bun­dan ötürü, kalıcı etkisi vardır.
b) Lindane (Gamma B.H.C.): Sinek, siv­risinek, bit ve tahtakurusu için D.D.T.’ den daha toksik olan bu ilacın kalıcı etkisi daha azdır.
c) Chlordane, Dieldrin: Dieldrin, böcek­lere karşı çok toksik olmakla birlikte, insanlar için de çok zehirlidir. Bundan ötürü çok çabuk etki yapıp, çok kalıcı etkisi olmasına rağmen, kullanılma alanı dardır.
2. Organik-fosfor bileşikleri: Bunlar, hem böcekler, hem insanlar için çok toksik­tir. Bundan ötürü, ancak lorine hidro­karbonların etkisiz olduğu yerlerde kul­lanılır.Böcek öldürücüler, hastalıkların yayıl­masını önleyen başlıca faktör değildir. Yeterli sağlık koşulları sağlanması ve haşaratın gelişme ortamlarının ortadan kaldırılmasına yönelmiş tüm çalışmala­rın ancak bir bölümü bu maddelerin kul­lanılmasını gerektirir. Bu ilaçlar, gelişi­güzel kullanılmamalıdır, çünkü hem in­sanlara zararlı olabilir, hem de böcekler bunlara karşı bağışıklık kazanabilir. Bu hususa devamlı dikkat edilmesi ve gere­ken ensektisidin kullanılması çok önem­lidir.
Günümüzde önemli bir konu da, bu maddelerin doğa dengesini bozarak Fau­na ve Flora’yı temelden değiştirmeleri­dir. Çevre kirlenmesi diye tanımlanan genel bir kavramın içinde (Fabrika ar­tıkları, kimyasal madde artıkları, deter­janlar vb…) ensektisitlerin de önemli biryeri vardır. Bu konuda başarıya ulaşmak için bir yandan spesifik böcek öldürücü­ler üzerinde yoğun araştırmalar yapılır­ken, diğer taraftan bu maddelerin ancak zorunlu hallerde kullanılması önerilmek­tedir.