SAFRA TAŞI

SAFRA TAŞI (Kolelitiyaz). Nedeni: Belirli değildir, fakat genel­likle safra kesesi iltihabıyla ilişkisi oldu­ğu sanılmaktadır. Üç tip safra taşı var­dır: 1. Karışık: Safra boyaları, kalsiyum ve kolesterolden oluşan; 2. Saf koleste­rol; 3. Yalnız safra boyalarından oluşan; seyrek rastlanan, yumuşak taşlar bu cins­tir.
Belirtileri: Hasta, genellikle bir süredir safra kesesi iltihabı krizleri ge­çirmiştir ya da öz geçmişinde sindirim güçlüğü şikâyeti vardır. Günün birinde, ani bir safra koliği krizi belirir. Sağda sağ omuza yayılan şiddetli bir ağrı duyu­lur. Bu, neden olan taşın safra yolunu terketmesine kadar sürer. Bazen bu taş, safra kanalının, incebarsağa açıldığı yer­de de kalabilir. Bu durumu, safra yolu tıkanıklığı, devam eden ağrı ve artan sarılık izler. Bazen, bu tip bir tıkanıklık ağrısız da oluşabilir. Safra yollarının tı­kanması, kolanjit (bkz.) ya da safra ke­sesi ampiyemine (kesenin cerahatle dol­ması) neden olabilir.
Tedavi: Akut devrede, safra yolları­nın düz kasını gevşeten atropin ve belki de petidin ya da morfinle ağrı dindirilir. Yatak dinlenmesiyle, ağızdan yalnız sıvı verilir ve bu gibi tıbbî tedaviyle belirtiler yatışsa dahi, gerçek tedavi, cerrahîdir. Safra taşlarını “eriten” hiçbir ilaç yok­tur. Genellikle, – safra kesesinde kalan, yollara geçip tıkanıklık yapmayan ufak taşlar, büyüklerinden daha kötü bir du­rum yaratır.