BASUR MEMELERİ

(Hemoroidler). Rektum (bkz.) ve anus’un (bkz.) varisli toplardamarlarıdır. Dış basur memeleri, anus dışında olup, üzerleri deriyle kap­lı olanlardır; iç basur memeleri ise, rektum ile anus’un birleşme yerinde bulu­nurlar ve üzerleri mukoza ile örtülüdür.
Nedeni: Aşırı şişmanlık, kronik ka­bızlık ve dışkılama sırasında fazla ıkın­ma, kuvvetli müshil kullanma, gebelik, rektum ve komşu dokuların tümörleri ve çok ender olarak da, portal toplar­damarda basınca neden olacak karaci­ğer hastalıklarıdır. Basur memesi olu­şumunu hazırlayıcı, kalıtsal bir faktörün varlığı olasıdır.
1. iç basur memeleri: Basur memeleri, hastayı rahatsız etme derecelerine göre sınıflandırılırlar: Birinci derecede olan­lar, anusta hiç belirmeyen, fakat zaman zaman kanayan basur memeleridir; ikin­ci derecedekiler, anus dışına çıkar, fa­kat kendiliklerinden geri, içeri girebilir­ler; üçüncü derece olanlar, anus dışına çıkıp, ancak itilmeyle içeri girebilenler­dir. Her üç tipte de sorunlar belirebilir. En sık görülen sorun, trombozdur (da­mar içi pıhtı oluşumudur). Bu durum, çok ağrılı olmakla birlikte, birinci ve ikinci derece basur memelerinde, tedavi edilebilir. Üçüncü derece olanlarda, özel­likle enfeksiyon (bkz.) ve strangülasyon (sıkışma-boğulma) görülebilir. Her üç tipte de, özellikle dışkılama sırasında ka­nama, anus çevresi kaşıntısı, akıntı ve tıkanma, boğulma ya da enfeksiyon oluş­tuğu zaman da ağrı görülür.
2. Dış basur memeleri: Tıkanma olma­dıkça, fark edilmezler. Tıkanmalı du­rumda ise, çok ağrılıdırlar.

En fazla rahatsız eden be­lirti, anus çevresi kaşıntısıdır. Kaşıntıyı giderici türlü merhemin bulunmasına rağ­men, en iyi önlem, her dışkılama son­rası, anus çevresini su ile iyice yıkamak­tır. Basur memelerinden gelen bir sı­zıntının varlığında ise, bu bölgenin da­ha da sık yıkanması gerekir. Dışkılama düzene sokulmalı ve dışkının yumuşak olması sağlanmalıdır. Başlıca şikâyetin,kanama ve basur memelerinin birinci ve ikinci dereceden olmaları halinde; da­marları büzen, tahriş edici bir madde,basur memelerine zerk edilebilir; bu bi­raz rahatsız edici, ama ağrı vermeyen bir tedavidir. Üçüncü derece basur me­melerinin şikâyet doğurmaları, bunların ameliyatla çıkartılmasını gerektirir. Bu tip basur memeleri, dışarı çıkıp, stran-güle ve enfekte . oldukları takdirde, has­ta yatırılmalı ve anus çevresine soğuk kompres uygulanmalıdır; bu olay çok sancılı olabilir. Ameliyat yapmak için, enfeksiyonun iyileşmesi beklenir.
Dış basur memelerinin ağrımaya baş­laması tromboz oluşmasının işaretidir. Zamanla bu durum kendiliğinden geçer, fakat bazen ağrının şiddeti, bir ensizyon (bkz.) yapıp, pıhtının alınmasını gerekti­rebilir.