Nezle

NEZLE (Koriza; akut rinit, akut koriza). Üst solunum yollarının bir enfeksiyonu­dur. Nezle, virüslerin sebep olduğu bir hastalıktır. Burunda, sinüste görülür, bazen boğaza ve broşlara kadar yayılır. Nezleye çeşitli virüsler sebep olabilir. Nezle olan her insan, öksürüp aksırdığı zaman bulaşıcı damlacıklar sıçratır. Bu damlacıklar başka insanların nezleye yakalanmasına sebep olur. Bu virüsü alan bir insanın burnu 18-48 saat sonra iyice etkilenir, sinüsleri şişer ve burnundan aktığını gördüğümüz sümüksü maddeyi üretir.

Burnunun arka tarafında ve ağız dibinde bademcikler bu virüslere bulaşır. Bu organlar alyuvar ve antikor üreterek nezle virüsü ile mücadele ederler. Bu mücadele yetersiz olursa nezle boğaza hatta broşlara iner. Çok medeni insanlar olan Japonlar, nezle oldukları zaman burnun virüsünü başkalarına bulaştırmamak için burunlarına ve ağızlarına maske takar, iş yerinde ve sokakta öyle dolaşırlar.

Saman nezlesi veya bahar nezlesi, çiçek tozlarına karşı alerjiden ileri gelir. Mayıs ayında veya sonbahar başında ortaya çıkar, ateş yapmaz. Çiçek tozlarının bol olduğu sürece devam eder. Hastanın burnunda karıncalanma olur, aksırık başlar, burun su gibi akar.Nezle bütün evcil hayvanlarda görülür. Kedide müzmin nezlenin sebebi çok defa veremdir. Kümes hayvanlarında görülen nezle çok bulaşıcı, sığırlarda görülen kangrenli nezle az bulaşıcıdır.

Nedeni: Etken virüsler, influenza, pa­ra influenza, adenovirüsler, rinovirüsler ve diğer birçok virüstür.

Belirtileri: Hafif bir vakada, hap­şırma, başta sulu olup, sonra koyulaşan burun akıntısı, belki de hafif bir öksü­rüktür. Daha ağırlarında, hafif ateş, tit­reme, üşüme, kötü bir baş ağrısı da gö­rülür. Burun akar ve boğaz ağrır. Ha­fif bir konjunktivit de olduğundan, göz­ler sulanıp kızarır. Dudaklarda çıbanlar ya da uçuk belirebilir. Şiddetli olmayan vakalar, üç günle bir hafta arasında iyi­leşir, fakat genellikle, burun sinüslerini, orta kulağı, bronşlar ya da akciğerleri etkileyen ikincil enfeksiyonlar da beli­rir. Bu tür enfeksiyonların etken orga­nizmaları, stafilokok, streptokok, H. in­fluenza ve pnömokoklar olup, trakeit, bronşit, akut sinüzit, kulak ağrısıyla bir­likte orta kulak iltihabı ve çok seyrek olarak da bronkopnömoniye yol açarlar.

Tedavi: Nezlenin özel tedavisi yok­tur. Aspirin ve benzeri ilaçlar, ateşi dü­şürüp, baş ağrısını hafifletir. Suda eri­tilmiş iki aspirinden elde edilen eriyikle hem gargara yapılabilir, hem de saatte bir bu eriyikten 3-4 yudum içilebilir. Limon suyu ile birlikte ya da sade alı­nan bir miktar viskinin rahatlatıcı etki­sinin varlığı bir gerçektir. Mentollü (na­neli) veya okaliptüslü buharların solun­ması da yararlıdır. Efedrinli burun damlaları, burnu açmaya yarar. Sorunlara yol açmayan nezlelerde, antibiyotikler işe yaramaz, fakat ikincil bakteri enfek­siyonu belirtilerinin varlığında, alınmaları gereklidir. Kronik bronşit vakaların­da, enfeksiyonun yayılmasını antibiyotik­ler önleyebilir (Örneğin, ampisilin, tetrasiklin).

Nezleli kişi, enfeksiyonu bulaş­tırmamak için, iki gün odasından dışarı çıkmamalıdır. Buna rağmen, insanların çoğu, “nezleyle mücadele“de inat edip, işlerine devam etmekte ve böylelikle nez­leyi yaymaktadır. Ağızdan alınan bakte­ri aşilarının etkili oldukları şüphelidir, fakat bazı influenza virüslerine ve adenovirüslere karşı aşılanmak, yararlı ola­bilir. Ama, genellikle, bağışıklık çok kısa süreli ve nezle etkeni olabilen virüsler de çok çeşitli olduklarından, aşıdan ya­rarlanabilmek şansa bağlıdır.