Sağlık Sözlüğü-S

SOLAKLIK Düşünüldüğünden daha yaygın olan bir sorundur. Burada, bey­nin sağ yarım küresinin üstünlüğü söz konusudur. Bu gibi insanlar, sadece sol elini kullanmakla kalmaz, normal eği­limleri sağdan sola doğru okumak, hatta yazıyı, aynadaki aksi gibi tersinden yaz­maktır. Bütün bunlar, okumayı önemli şekilde geciktirebilir ve kişide huzursuz­luğa yol açar. Sağ ellerini kullananların dünyasında,...
Görme alanındaki, gölge gi­bi görülen bir leke. Skotom hastalığından bahsetmeden önce görme noktasının ne olduğundan bahsetmek Skotom hastalığının anlaşılması açısından daha iyi olacaktır. Görme açısı, gözlerden birinin sabit bir yere bakarken görebildiği alanların tümüne denir. Görme alanı kaş, burun, elmacık kemikleri ve alın kemikleri tarafından az bir miktarda kısıtlanmaktadır. Gözün dış...
SKOPTOFİLİ. Aynı veya karşı cinse mensup kimselerin üreme organlarını görme arzusu. SKORBÜT. Bir vitamin eksikliği hasta­lığıdır. Nedeni: C vitamini eksikliğidir. Belirtileri: Diş etlerinin kanama­sı, deri içine olan kanamalar sonucu çü­rüklerin oluşması, yaşamsal önemi olan organların içine kanamadır. Kemikleri örten zarın altına olan kanamalar sonu­cu, kol ve bacaklarda aşırı duyarlık ve ağrı belirir. Tedavi:...
SİYANÜRLER Endüstride, plastik ve boya yapımı gibi çeşitli yerde kullanı­lan hidrosiyanür asitinin tuzlarıdır. Hid­rojen siyanür, çok zehirli, renksiz, uçu­cu, acıbadem kokulu bir sıvıdır. Bu mad­deden zehirlenmeye, detektif hikâyele­rinde ve endüstride, hidrosiyanür asiti gazlarının solunması sonucu, rastlanır. Bu gaz, yüksek konsantrasyonda solun­duğunda, hemen öldürebilir. Belirtileri: Boğaz ağrısı, gözlerin yaşarması, burun akması, solunum dar­lığı,...
SİSTİT. İdrar torbası iltihabı. Nedeni: İdrar torbasmı genellikle en­fekte eden organizmalar, Escheria coli, stafilokok ve streptokoklardır. Ayrıca, Bacillus proteus, Bacillus pyocyaneus en­feksiyonlarına da rastlanır. Kadınlarda, üretra kısa olduğundan, gebelik sırasın­da, rahim prolaps'ı gibi jinekolojik has­talıklarda, sistit'e oldukça çok rastlanır. Bazen, tüberküloz sistit de görülebilir. Bu duruma, geçmişte, etkili verem ilaç­ları bilinmezken, daha...
Siroz Bir organda, bozulma, sertleş­me ve görevini yapamamasıyla sonuçla­nan, fibröz doku oluşmasıdır. Bu terim, hemen her zaman, karaciğer için kulla­nılır. N e d e nler i: 1. Bazı vakalarda, karaciğer sirozu, çok kötü beslenmeye bağlıdır. Bu tür siroza, tropikal ülkelerle, besinleri­nin hemen tamamı alkolden oluşan kronik alkoliklerde rastlanır. Diğer bazı va­kalarda siroz, enfeksiyöz...
SİNÜZİT. Kafatası içindeki, burun boş­luğuna açılan hava boşluklarının, yani sinuslarm yüzeyindeki mukoza zarının iltihabıdır. Nedeni: Sinüzit genellikle, bir burun enfeksiyonunu izler. Ayrıca, üstçenede-ki maksiller sinüs enfeksiyonunun nede­ni, çürük bir diş olabilir. Burundaki şe­kil bozuklukları ve polipler, sinüzit olu­şumunda yardımcı faktörlerdir ve deniz­de yüzme, dalma, burundaki enfeksiyo­nun sinuslara ulaşmasını kolaylaştırabi­lir. Belirtileri: Etkilenen...
SİNİR SİSTEMİ. Sinir sistemi, beyin ve omurilikten oluşan merkez sinir siste­mi, periferik (çevresel) sinir sistemi ve sempatikle parasempatik sistemlerden oluşan otonom sinir sistemine ayrılır. Merkez sinir sistemi: Kafatası içinde bu­lunan beyin, beyincik ve beyin sapından oluşur. Omurilikle beyin, çok uzun uzantıla­rı olan ve nöron adım alan sinir hücre­leriyle, destek doku olan nöroglia...
SİNDİRİM SİSTEMİ: Sindirim sistemi, ağızda başlar ve anus'ta biter. Ağıza gi­ren gıda, tükürükle ıslanır. Tükürüğü, şu tükürük bezleri salgılar: Kulağın önünde bulunan parotis bezi, çene açısının altın­daki submaksiller bez ve dil altında bu­lunan, sublingual bez. Tükürüğün için­de bulunan pityalin adlı bir enzim, dişle­rin iyice kesip ezdiği yiyeceklerle karışır ve...
SİGARA İÇMEK. Burada, "tütün iç­mek" kastedilmektedir. Bilindiği gibi, çe­şitli bitkiler, esrar ve astım tedavisinde bazen kullanılan stramonium gibi diğer maddeler de sigara şeklinde içilebilir. Tütün, çok eski yıllarda; Amerika Kı­zılderilileri tarafından kullanılmaktaydı ve bunu Avrupa'ya 1559'da tanıtan, İs­panya kralı II. Filip'in doktorlarından Francisco Hernandez oldu. Bu olaydan 1 yıl sonra, büyükelçi...
SIYRIK. Vücudun, pürtüklü ve sert bir yüzeye sürtünme sonucu, en yüzeydeki deri bölümünün aşınmış olan bölgesidir. Örnek olarak, bisikletten düşen bir ço­cuğun dizinin yola çarpıp sıyrılmasını gösterebiliriz. Sıyrık bölgesi geniş ise, doktorun fikrini almak doğrudur. Küçük bir sıyrık olduğunda, o bölge su ve sa­bunla dikkatle yıkanmalıdır. Üzeri açık bırakılan sıyrık...
SIVI DENGESİ. Tüm yaşayan organiz­malarda, sıvı dengesinin korunması ge­rekir. Sıvı çok azaldığında, hücreler ku­rur, çok arttığındaysa, boğulurlar. Sıvı dengesiyle ilgili bir sorun da, sıvıda bu­lunan ve normal hücre çalışmasını sağ­layan, elektrolitlerin dengesidir. Hastala­rın başlıca su kaybetme yolları, kusma ve ishaldir. Günlük ortalama su kaybı, idrar şeklinde, 1200-1500 mi., terle ve...
Sayfa başına git