Nefrit

NEFRİT, Böbrek İltihabı anlamına gelir.

Böbreğin en önemli görevlerinden biri de idrar üretmektir. Her iki böbrekte idrar üretimini sağlayan yaklaşık iki milyon küçük ünite mevcuttur.. Bir nefron temel olarak iki bölümden meydana gelir..

1. Böbreğe gelen kanın süzüldüğü filtre (glomerül)
2. Süzülen kanın idrara dönüştüğü uzun, yer yer kıvrımlı borular
(tübül)

Böbreğin iltihabi hastalıkları nefrit olarak adlandırılır. Nefrit sebepleri 2’ye ayrılır:

1. Mikrobik olmayan nefritler: Böbreğin mikrobik olmayan iltihabi hastalıkları ikiye ayrılır.

– Glomerülonefrit
– Tübüler nefrit

2. Mikrobik nefritler : Piyelonefritin diğer bir adı da üst idrar yolu enfeksiyonudur.

Glomerülonefrit: Nefronda ağırlıklı olarak glomerülde iltihap olur. Türkiye’de kronik böbrek yetmezliğinin 1. sebebi glomerülonefrittir. Septom ve bulgular glomerülonefritin türüne göre değişir. Hastanın muayene edilmesi, kanda üre ve kreatinin bakılması ve idrar incelemesiyle glomerülonefrit teşhisini koymak çoğunlukla gayet kolaydır.

Muayenede glomülonefrit bulguları Glomerül el, ayak ve göz kapaklarında şişme, idrar renginde koyulaşma ( idrar çay rengini alabilir ) ve yüksek tansiyondur. İdrar incelemesinde kanama ( hematüri ) ve protein kaybı (proteinüri) glomerülonefrit lehine bulgulardır. Glomerülonefrit tanısında asıl zorluk glomerülonefrite yol açan hastalığın saptanmasıdır. Glomerülonefrite yol açan neden genellikle saptanamaz. Glomerülonefritin tipini anlamak için böbrek biyopsisi yapılmalıdır, yani böbrekten mikroskopik inceleme için parça alınmalıdır. Birçok hastanın böbrek biyopsisi denince aklına kanser gelmektedir ancak böbrek biyopsisinin amacı kanser aramak değil glomerülonefritin tipini anlamaktır.

Glomerülonefritler ne tür sorunlara yol açar?

Pratikte glomerülonefritler beş biçimde karşımıza çıkar. Hastanın hiçbir rahatsızlığı olmayabileceği gibi ileri böbrek yetmezliği de olabilir.

1. İdrar incelemesinde anormallikler: Hastada hiçbir belirti ve bulgu yoktur. Başka bir sebeple hekime giden hastaya yapılan idrar incelemesinde kanama ya da protein kaybı saptanır.

2. Nefrotik sendrom: İdrarla günde 3 – 3.5 gramdan fazla protein kaybı söz konusudur. Hastanın el, ayak, yüz ve diğer bölgelerinde üzerine basınca iz bırakan şişlikler vardır. Ayrıca kanda albümin seviyesi düşer, kolesterol düzeyi artar.

3. Ani başlayan glomerülonefrit: Bu hastalarda ön plandaki sorunlar idrarda kanama, yüksek tansiyon ve vücutta sıvı birikmesidir. Çocuklarda streptokok infeksiyonlarını takiben gelişen nefritlerin çoğu bu gruba girer.

4. Kronik (müzmin, uzun süreli) glomerülonefrit: Bu hastalarda idrarla kanama, protein kaybı, yüksek tansiyon ve şişlik vardır, hastalık uzun sürelidir.

5. Hızlı ilerleyen nefrit: Kısa sürede böbrek yetmezliği gelişir ve hasta diyaliz tedavisine ihtiyaç duyar.

Nefritin Tedavisi
Her kişide tedavi farklıdır. Böbrek biyopsisinin neticesi ve hastada var olan problemlere göre tedavi yapılır. Yalnızca çocuklarda, şayet nefrotik sendrom mevcutsa önce tedavi verilip, ardından icap ederse böbrek biyopsisi yapılabilir. Glomerülonefrit tedavisi kesinlikle uzman doktor, tercihen nefroloji uzmanı kontrolünde yapılmalıdır. Tedavide başarısızlık kalıcı böbrek yetmezliğine sebep olabilir ve hasta sürekli diyaliz tedavisine ihtiyaç duyabilir.