Nikotin

NİKOTİN. Sinir uyarılarının iletimini etkileyen bir alkaloiddir.

Nikotin, dünyadaki en yaygın suistimal edilen 3 maddeden biridir. En fazla tütün yapraklarından çıkarılan, renksiz, açıkta kaldığında havadan oksijen alarak koyu bir renk alan,bitki hastalıklarıyla mücâdelede bitkileri saran dış asalakları öldürmek için de kullanılan, 247 C’de kaynayan ve 1.033 yoğunluğunda çok zehirli bir alkaloit (C10H14N2). Organik kimyâda üç – (1 metil – 2-pirolidil)- piridin adıyla bilinen, piridin tipindeki alkoloitlerin en önemli üyesi. Nikotin ham nikotin ya da nikotin sülfat hâlinde, tütünden buhar destilasyonuyla ya da trikloretilen gibi bir çözücüyle ekstrakte edilerek elde edilir. Etil nikotinat ve bir – metil-pirrolidon kullanarak sentetik DL – nikotin elde edilir.

Amerika’nın keşfinin akabinden Avrupa’ya ve bütün dünyaya yayılmıştır. Başta bahçelerde estetik amaçli olarak ve tıbbi amaçlarla kullanılırken 1800’lerden sonra büyük halk kesimleri tarafından kullanılmaya başlanmıştır.

Nikotinia ailesi bitkilerinin yapraklarından elde edilir. Sigara şeklinde tüttürülerek ya da ince kıyılmış tütünü emerek nikotin kullanılır. Normal bir sigara yirmi mg. nikotin bulundurmasına rağmen yanarak içildiğinden 1-1.5 mg. nikotin alınır.

Tütün ve ürünleri dünya sağlığınının 1 numaralı tehlikesidir. Her yıl yalnızca ABD’de üç yüz elli bin kişi ölmekte, yirmi iki milyar dolarlık sağlık harcamasına, kırk üç milyar dolarlık işgücü kaybına neden olmaktadır. Sigaradan ölenler aşağıdaki sebeplerden ölenlerin toplamından çoktur: AIDS, kokain, eroin, alkol, yangın, trafik kazası, cinayet ve intihar.

Nikotin’in MSS (merkezi sinir sistemi) ve çevresel sinir sisteminde eşit derecede uyarıcı ve depresan etkileri bulunmaktadır. Nikotin alındıktan sonra , öfori, uyanıklık, hafıza ve dikkatin artması ve sıkıntıdan kurtulma gibi etkiler oluşur. Ama aynı zamanda nikotinin kendisi de gerginlik yaratmaktadır. Nikotinin etkilerine karşı tölerans gelişir ve ilk sigara kullanırken oluşan etkiler oluşmaz. En kuvvetli psikolojik bağımlılık yapan maddelerdendir ve bırakanların yüzde doksanı ilk altı ayda sigara kullanmaya başlarlar. Sigaranın iştah kesici etkisi vardır ve sigara kullananlar normal kilolaların 2-3 kilo altına düserler.

Sigaraya bağlı yan etkiler:

Genelde üst solunum yollarında kanserojen etki, damarları büzme etkisinden dolayı ise kalp dolaşım sisteminde problemler oluşturuyor. Yüksek tansiyon, kalp krizi riskinin 20 kat artması, kalp durması, koroner arter hastalığı, hamilelikte kullanımda erken doğum, düşük doğum ağırlığı, düşük oluşturduğu bilinmektedir. Ayrıca ağız, damak, gırtlak kanserlerinin %90’ından fazlası sigaraya bağlı olup, akciğer kanseri olanlarda birinci sıra sigara kullananlarındır.