Sağlık Sözlüğü-O

ÖJENİK. Bir türün kalıtsal özelliklerini geliştirebilecek koşulları inceleyen bilim dalıdır. Bu bilimi ilk ortaya atanlardan biri, Charles Darwin'in kuzenlerinden Sir Francis Golton'dur (1822-1911). Günü­müzde öjenik'in rağbet görmemesinin nedenleri, kalıtımın, türün özelliklerini saptayan tek faktör olmadığının tanın­ması, kalıtım hakkındaki bilginin yeter­sizliği ve geçmişte totaliter rejimlerde, bu bilimin kötü amaçlara yöneltilmiş ol­masıdır....
ÖDEM. Vücutta, anormal miktarda su toplanmasıdır. Yerel (bazı allerji durum­larında, ya da yerel kan dolaşımına en­gel bulunan hallerde) veya genel (kalp, böbrek ya da karaciğer hastalıklarında) olabilir. Genellikle, kalp ve böbrek has­talıklarında görüldüğünde, tedavi nedene yönelmektedir. Böbrek hastalıklarında ödem, sabahlan daha fazla olup, göz altları ve yüzde belirir. Kalp hastalıkla-rındaysa,...
OTOSKLEROZ. İç kulak labirentinde süngersi kemik oluşumudur. Bunun so­nucunda, stapes'in ucu, oval pencereye yapışır (bkz. Kulak) ve sağırlık belirir. Bu durum, bazı vakalarda, ameliyatla düzeltilebilir. İşitme Evreleri Kulak 3 ayrı kemik vasıtasıyla duyma işlemini gerçekleştirir. Çekiç kemiği olarak bilenen malleus, en dışta yer alır ve sesleri toplayarak ileriye iletir. Bir sonrasında örs...
OSTEOKONDRİT. 1. Kemik ve kıkır­dağın iltihabıdır; 2. Çocuklarda, kemik-lerdeki büyüme merkezlerinin değişmesi; bu duruma genellikle osteokondroz adı verilir. Osteokondritte, kemikteki nekroz ve dejenerasyon, teşhis ve tedavi edil­mezse, ağır şekil bozukluklarına yol açar. Çeşitli kemikler hastalanabilir ve hasta­lık, bölgeye göre, değişik adlar alır: Tib-ya çıkıntısında Osgood-Schlatter hasta­lığı, femur başında Legg-Calve Perthes...
ORUÇ TUTMAK. Kişinin açlığa daya-nabilme süresi, duruma göre değişir. Ör­neğin, susuz kalan insanların çoğu bir hafta ile on gün arasında ölür, ama su verilip de çevre ılık tutulduğu takdirde, yaklaşıp 2,5 ay kadar açlığa dayanılabi-lir. Oruç tutmak, birçok kişi tarafın­dan, bir sağlık önlemi olarak salık veril­mektedir. Gerçekten, çok fazla yemek...
ORGANİK FOSFOR BİLEŞİKLERİ. Bunlar, böcek öldürücü olarak kullanılır. Sinir sisteminin düzgün çalışmasını sağ­layan asetilkolinesteraz enzimini bloke ettiklerinden, çok tehlikeli olup, bazen savaş gazı olarak da kullanılmışlardır. Bu bileşiklerce zehirlenme belirtileri, hal­sizlik, terleme, yavaş nabız, aşırı tükü­rük salgısı, akciğerlerdeki dar solunum yollan spazmından ötürü ıslık sesli so­lunumdur. Bu belirtileri izleyen ince kas...
ORGAN DONMASI. Soğuk, kan dola­şımını ve böylece dokuların yaşama gü­cünü etkileyip donmaya yol açmaktadır. Şiddetli soğukta, atardamarlar daralıp, organın uyuşmasına neden olur ve bu olay uzarsa sonuç gangrendir. Erken dev­relerde, soğuktan uzaklaştırma sonucu, dokuda bir kızarma görülür. Bu, hafif derecedeyse, dolaşımın yeniden başladı­ğının belirtisidir; aşırı kızarma ise, doku iltihabı ve...
ORAK HÜCRELİ ANEMİ. Kalıtsal bir kan hastalığıdır. Nedeni: Alyuvarlarda, indirgendiğin­de pelte haline gelen ve hemoglobin S adını alan anormal bir hemoglobin'in varlığıdır. İndirgenmiş S hemoglobinli al­yuvarların şekilleri bozulur. Bunlar, mik­roskop altında ay biçiminde oldukların­dan, orak hücreleri adını alırlar. Bu tür hücreler, kan dolaşımında süratle yıkılır. Belirtileri: Çocuk iki yaşma gel­meden, hastalık...
OMURİLİK. Omurilik, beyinden başla­yıp omurga kemiği içinde, 2'nci bel omu­runa kadar uzanan ve buradan sonra fibröz bir kordon şeklindeki filum ter­minale olarak devam eden bir merkez sinir sistemi organıdır. Beyin zarı adını alan —pia, araknoid ve dura— zarlar-ca çevrelenmiştir (aynen beyin gibi) ve beyin zarları, bu zarlarla devamlıdır. Pia ve...
Sayfa başına git