Sağlık Sözlüğü – D

Genellikle, uygarlık has­talığıdır ve ""uygar" yiyecekler —fazla şekerli ve fazla yumuşak— yemek so­nucu, oluşur. Bu gibi besin maddeleri, bakterilerin çoğalmasını, bunların mine tabakasını bozup, dentin tabakasına ve hattâ dişözüne girmelerini ve buraları yıkmalarını sağlar. Bu durumun belirti­lerinden biri, diş ağrısıdır ve enfeksiyon ilerleyip, diş ya da dişeti absesine yol açabilir....
İnsanda, her bir çenede 16'şar olmak üzere, 32 kalıcı diş vardır. Bun­lar, çenenin her iki yarısında da şu sı­rayı izlerler: 2 kesici, 1 köpek, 2 küçük azı, 3 azıdişi. Kesiciler, adları üstünde, kesmeye yararlar. Özellikle et yiyen hay­vanlarda gelişmiş olan köpekdişleri, yırt­mak, parçalamak içindir. Küçük azılar ve azıların görevi de,...
Organizma için gerekli olan maddeler arası dengenin bozulması so­nucu ortaya çıkan normal dışı durum­dur. Eskiden bu deyim, "organizmanın sıhhatli olması için gerekli olduğu kabul edilen vücut sıvılarının kötü durumu"nu tanımlamak için kullanılırdı. Vücudumuzdaki organizmalar için gerekli olan maddeler arası dengenin bozulması ile ortaya çıkan durumdur. Diskrazi, vücutta dolaşan sıvıların, özellikle de...
Bu eklem­de de diğer eklemlerde olduğu gibi, çık­ma söz konusudur ve bu çıkık, genellik­le öne ve dışa doğru olur, yani, eklemin iç kenarı açılmıştır. Çıkık dışa doğru olduğu zaman, iç taraftaki bağlar çok kuvvetli olduğundan, eklemin iç taraf­taki kemik bölümlerini koparabilirler. Çıkık öne doğru olduğu zaman, yani humerus'un alt ucu...
Üst kol kemiği olan humerus (pazı kemiği) ile alt kol kemiklerini oluş­turan radius (önkol kemiği) ve ulna (dir­sek kemiği) arasındaki eklemdir. Bu, tek doğrultuda oynayan bir eklemdir. Ra-dius'un ulna üzerinde yaptığı dönme ha­reketi, dirsek eklemini ilgilendirmez. Dir­sek ekleminde hareket, ulna'nın kanca şeklindeki dekranon adlı çıkıntısının, hu-merus'un troklea girintisi içinde oyna-masıyla...
Dinoseb Bir dinitrokresol sınıfı herbisiddir. Dinoseb, organik bir katı, keskin kokulu sarımsı bir kristaldir. Dinitrophenol türünden bir kimyasaldır. Yabani ot ilaçlamasında kullanılan dinoseb oldukça kuvvetli ve sağlığa zararlı bir kimyasal ilaçtır. Yabani otlar ve bitki parazitleri ile mücadelede nadiren de olsa tercih edilmektedir. Orman arazilerindeki geniş yapraklı dikenlerle mücadelede de kullanılmaktadır. Dinoseb’in...
Dinitrofenol, geçmişte zayıflatıcı bir madde olarak kullanılmış, fakat bazı vakalarda öldü­rücü etkisi saptanmıştı. Dimitrokresol, bir ot öldürücü olarak kullanılmaktadır. Bu bileşiklerin etkisi, hücre metaboliz­masını değiştirerek, hücrenin normalden fazla enerji kullanmasını ve böylece faz­la ısı meydana çıkarmasını sağlamak şek­lindedir. Zehirlenme belirtileri, göz ak­larının sararması, uykusuzluğa bağlı yor­gunluk, aşırı terlemek ve susamak,...
Glossit; dilin il­tihabıdır, fazla sigara içmek, çok sıcak veya yakıcı yiyecek ve içecekler, ya da ilgilenilmemiş çürük diş ve mikroplu diş-etlerinden oluşur. Bazen dil ucu ya da kenarlarında ufak yaralar görülür; bun­lar, çok ağrılıdır ve uçuktan ötürü olu­şabilirler. Dilin diğer tip yaralan da çok önemlidir ve doktora gösterilmelidir, çün­kü dil...
Dil, kendi dokusu içinde bulunan intrinsik kaslar (kas lifleri) ile, kendi yapısı dışında bulunup, intrinsik kasla­rına karışan kaslardan oluşan bir organ­dır. Dıştan karışan kaslar genellikle hyoid kemiğine ve altçene kemiğine iliş­kin olup, ekstrinsik kaslar adını alırlar ve dilin, çevresindeki yapılara göre ha­reketlerini sağlarlar, intrinsik kasların başlıca görevi, dilin şeklini değiştirmek­tir....
Digitalis purpurea (yüksükotu) bitkisinin yaprağının özsu­yu olup, kalp hastalıkları tedavisinde kullanılır. Bu maddenin etkisi yüzyıllar­ca öncesinden bilinmekteydi ve dijital hâlâ, zayıflamakta olan kalp kasının ça­lışmasını düzeltebilecek en etkili ilaçtır. DijitaPin kendisi kurutulmuş yapraktan elde edilen bir bileşimdir ve bu ilacın çeşitli miktarları birçok değişik bileşim­lerde kullanılır. Böylelikle, bu aktif mad­deyi...
Dieldrin, klorlu hidrokarbonlar sınıfından kristalimsi bir tarım ilacıdır. Ayrıca oldukça tehlikeli bir kimyasal maddedir. Dieldrin, aldrin adlı kimyasalın da yan ürünüdür. D.D.T.'den daha geniş et­ki alanı olan ve çok çabuk etki gösteren bir ensektisid olup, aslında klorinasyona uğramış bir hidrokarbondur. İnsan ve hayvanlar için zehir olduğundan, kulla­nılması sınırlıdır. Dieldrin zehirlenmesi...
Başın saçlı derisindeki mantar enfeksiyonları, genellikle çocuk­larda görülür ve çevreyi iğrendirir, ama çocuğa bir zararı yoktur. Enfekte deri bölgeleri, çevresi (hastalığın ilerlediği yer) kırmızı, ortası beyaz, yuvarlak alan­lardır. Fungus, saçların kıllarının içinede ilerleyip, bu kılların matlaşıp zayıf­lamasına, çabuk kınlabilmesine neden olur ve böylelikle, başta çevreye naza­ran kırık ve az saçlı...
Sayfa başına git